اثر اصلاح تکنیک فرود در دوی زیگزاگ بر برخی عوامل خطرزای آسیب اندام تحتانی

مقدمه: دوی زیگزاگ یکی از مهارت های پرکاربرد و پراهمیت در بسیاری از رشته های ورزشی توپی از جمله هندبال، بسکتبال و فوتبال می باشد. اجرای صحیح این تکنیک علاوه بر این که ضامن موفقیت می باشد، از بسیاری از آسیب های حاد و مزمن ناشی از تکنیک غلط در هنگام فرود نیز جلوگیری می کند. هدف از این تحقیق اصلاح تکنیک فرود در دوی زیگزاگ و بررسی میزان تغییر در اوج نیرو و زمان اوج در اثر اصلاح تکنیک بود. تغییرات در نمرات دو مقیاس ذهنی میزان تلاش درک شده (borg scale) و درد (vas scale) نیز در کنار دو متغیر وابسته اصلی بررسی شد. روش مطالعه: آزمون های عینی توسط دستگاه سنجش فشار پا انجام شد. این دستگاه قادر است که میزان اوج نیرو و زمان اوج نیرو را هنگام فرود پا ثبت نماید. برای اطمینان از یکسان بودن طول گام، مسیر حرکت برای تمامی آزمودنی ها استاندارد شد. همچنین در هر وضعیت حرکتی آزمودنی 6 بار مسیر را تمرین می کرد تا در آن به ثبات حرکتی در ریتم گام برسد. سپس 3 بار رکوردهای آن وضعیت برای او ثبت می گردید و نمره میانه به عنوان نمره وضعیت محسوب می گردید. این روند برای سه وضعیت فرود عادی، فرود روی پنجه و فرود روی پنجه پس از تصویرسازی ذهنی تکرار گردید. در هر وضعیت علاوه بر رکودهای اوج نیرو و زمان اوج، میزان نرخ بارگذاری، نمرات "میزان تلاش درک شده" و "مقیاس بصری درد" نیز اندازه گیری شدند. با توجه به آنکه طول گام مسیر دختران و پسران متفاوت بود، نمرات دو جنس با یکدیگر مقایسه نشدند، ولی مقایسه نمرات دو گروه ماهر و غیرماهر در طی سه نوبت آزمون انجام شد. بنابراین، برای تحلیل آماری از تحلیل واریانس برای داده های تکرار شده استفاده شد. یافته ها: در هر سه نوبت آزمون، اوج نیروی گروه ماهر کمتر از گروه غیرماهر بود. از طرف دیگر، در هر دو گروه ماهر و غیرماهر، آموزش و اصلاح مهارت موجب کاهش اوج نیرو گردید. زمان اوج نیز در دو گروه ماهر و غیرماهر با آموزش و اصلاح مهارت افزایش یافت. میزان تلاش درک شده و مقیاس بصری درد نیز با اصلاح مهارت در هر دو گروه ماهر و غیرماهر کاهش یافتند. نتیجه گیری: طبق یافته های پژوهش، اصلاح تکنیک دوی زیگزاگ منجر به کاهش نیروی اوج و افزایش زمان اوج در اندام تحتانی شده و می توان از آن به عنوان یک برنامه پیشگیری از آسیب اندام تحتانی و به ویژه آسیب aclنام برد. توصیه می شود مربیان و ورزشکاران برای پیشگیری و کاهش آسیب های اندام تحتانی به ویژه زانو و مچ پا در تمرینات ورزشی و مسابقات به این عوامل توجه کافی داشته باشند.